Als het om duurzaam bosbeheer gaat, dan zijn het FSC (Forest Stewardship Council) en het PEFC (Programme for Endorsement of Forest Certification) de twee bekendste keurmerken. Beiden hebben hetzelfde doel: streven naar 100% duurzaam bosbeheer. Hoewel de doelen hetzelfde zijn, is de benadering om dat doel te behalen verschillend:
- Het FSC-keurmerk heeft een top-down benadering (van bos tot eindgebruiker)
- Het PEFC-keurmerk heeft een bottom-up benadering (van eindgebruiker tot bos)
In de praktijk betekent dit dat er onder andere verschillen zijn in de manier waarop de certificering wordt uitgevoerd. Een voorbeeld hiervan zijn de eisen voor wat betreft recycling. Zo krijgt papier alleen het FSC Recycled-keurmerk als het voor 100% is gemaakt van grondstoffen uit gerecycled materiaal. Voor papier met het PEFC-keurmerk gelden er andere eisen.
Wie voert de certificering uit?
Voor beide keurmerken geldt dat ze gebruik maken van onafhankelijke instellingen die de certificeringen verzorgen. In het geval van het FSC-keurmerk geldt dat een dochteronderneming bepaalt wie de certificeringen uitvoert. De organisatie achter het FSC-keurmerk controleert vervolgens de dochteronderneming.
Bij het PEFC-keurmerk is de certificering op ISO-normen gebaseerd. Bureaus die bij het IAF (International Accreditatiebureau) zijn aangesloten besluiten wie mag certificeren. Het PEFC kan daardoor geen certificaten intrekken of verstrekken.
Naar welke aspecten wordt er gekeken?
Bij de certificering wordt er naar sociale, economische en milieuaspecten gekeken. Vanuit de FSC zijn er eisen opgesteld die voor alle landen hetzelfde zijn. Dat betekent dat iedere boseigenaar die het FSC-keurmerk wilt ontvangen moet aantonen dat hij aan alle gestelde eisen vanuit de FSC voldoet. Hierdoor is er dus sprake van de eerder genoemde top-down benadering.
In het geval van het PEFC-keurmerk zijn de eisen/standaarden door een forum opgesteld, waardoor er sprake is van een bottom-up benadering. Het forum bestaat onder andere uit partijen die afkomstig zijn uit het bedrijfsleven en vakbonden.
Hoe zijn de FSC en het PEFC ontstaan?
In 1992 werd er tijdens een conferentie van de VN voor het eerst aandacht besteed aan het duurzaam beheren van bossen. Vervolgens is met ondersteuning vanuit milieuorganisaties zoals Milieudefensie en Greenpeace de FSC opgericht.
De manier waarop de FSC-certificering plaatsvond was te duur en niet optimaal voor particuliere eigenaren van kleine bossen. De eigenaren wilden toch op de een of andere manier kunnen aantonen dat ze hun bossen duurzaam beheerden, dat resulteerde in het PEFC-keurmerk dat in 1999 is ontwikkeld.
Inmiddels is circa 400 miljoen hectare bos gecertificeerd. Daarmee wordt minder dan tien procent van de bossen wereldwijd duurzaam beheerd, er is dus nog veel ruimte voor verbetering. Als consument kun je een bijdrage leveren door gecertificeerde producten te kopen, zoals hout en papier.
Meer informatie over het FSC en PEFC-keurmerk
Andere keurmerken met betrekking tot duurzaam bosbeheer
Naast het FSC en PEFC-keurmerk, hebben diverse landen hun eigen initiatieven ontwikkeld om duurzaam bosbeheer na te streven. Enkele voorbeelden hiervan zijn: